Wushu ( pinyin: wushu) – ogół chińskich sztuk walki przyjęło się na Zachodzie określać nazwą kung-fu. Kung-fu oznacza jednak, nie sztukę walki, a wysoki poziom umiejętności osiągnięty w wyniku ciężkiej, długotrwałej nauki. Może to dotyczyć wielu różnych dziedzin. Jeśli chodzi o chińskie sztuki walki, to bardziej prawidłowa jest nazwa używana w Chinach – wushu, czyli dosłownie: sztuki wojenne. Termin wushu odczytany zgodnie z japońską lekcją brzmi bu-jutsu. Wushu dzieli się na xiandai wushu (współczesne wushu) lub jingsai wushu (sportowe wushu) oraz chuantong wushu (tradycyjne wushu), inaczej nazywane minjian wushu (ludowe wushu). Używany na Zachodzie termin kung-fu pokrywa się w zasadzie raczej z chuantong wushu/minjian wushu, nie obejmuje natomiast xiandai wushu/jingsai wushu.
WUSHU SPORTOWE : Xiandai wushu/jingsai wushu to przede wszystkim dyscyplina sportowa o aspiracjach olimpijskich. W konkurencji form (taolu) stosuje się podział przede wszystkim na changquan (długa pięść - formy zwykle bardzo akrobatyczne, o ruchach stosunkowo płynnych i dużej dynamice), nanquan (południowa pięść - bardziej stabilne pozycje, mniej akrobacji, dużo fizycznej siły) i taijiquan (ruchy miękkie, pełne gracji, w większości wykonywane powoli). Uprawiana jest także konkurencja sanda/sanshou, czyli rodzaj walki w rękawicach i ochraniaczach (m.in. na korpus) zbliżona do kick-boxingu, ale z szerokim wykorzystaniem rzutów i zepchnięć z podestu na którym odbywają się walki. W wariancie zawodowym, stosuje się mniej ochraniaczy, natomiast wykorzystuje się uderzenia kolanami. Obecnie istnieje tendencja, w wariancie zawodowym, do dopuszczenia także uderzeń łokciami.
KUNG FU/QUAN FA : Chuantong wushu/minjian wushu-Quan Fa lub w terminologii bardziej popularnej na Zachodzie kung-fu, to nie jedna, określona sztuka walki, a ogromne bogactwo rozmaitych systemów, opartych na bardzo różnych koncepcjach i zasadach. Jest to bogactwo tak duże, że powszechnie stosowane klasyfikacje stanowią nadmierne uproszczenie. Jednak wspomnimy tu o nich ze względu na to że są dość rozpowszechnione.
Chińskie sztuki walki dzieli się zwykle na północne i południowe. Mówi się przy tym, że style północne opierają się na kopnięciach, a południowe na technikach ręcznych. Jednak zarówno na południu Chin spotyka się style zawierające dużo kopnięć, jak i na północy uprawia się wiele systemów nie przywiązujących do kopnięć dużej wagi. Stosuje się też podział ze względu na związek danego systemu z jednym z głównych ośrodków które wpływały na rozwój sztuk walki, np.: Shaolin (funkcjonuje podział na Shaolin północny i południowy), Wudang, czy Emei.
Wiele systemów nie mieści się w tej uproszczonej klasyfikacji. Popularny jest podział na style zewnętrzne (waijia) i wewnętrzne (neijia). Do zewnętrznych zalicza się zdecydowaną większość, a tylko nieliczne do wewnętrznych. W pewnym uproszczeniu można powiedzieć, że style zewnętrzne koncentrują się bardziej na typowym treningu fizycznym, i typowym wykorzystaniu siły, a wewnętrzne bardziej na pracy nad koordynacją pomiędzy umysłem i ciałem, i nad specyficznym sposobem generowania siły przy użyciu całego, stosunkowo rozluźnionego ciała. Podział ten jednak jest bardzo dyskusyjny i stosowany jest głównie z przyczyn historycznych - na początku XX wieku grono mistrzów xingyiquan, baguazhang i taijiquan w Pekinie uznało, że systemy te mają wiele cech wspólnych i w związku z tym zdecydowano o zaliczaniu ich do jednej rodziny neijia.
Trzeba zwrócić uwagę, że podziału na systemy zewnętrzne (waijia) i wewnętrzne (neijia) nie należy mylić z podziałem na metody treningowe zewnętrzne (waigong) i wewnętrzne (neigong). W niemal wszystkich bowiem systemach klasyfikowanych jako zewnętrzne, wykorzystuje się w mniejszym lub większym stopniu trening neigong. Określony styl kung-fu to nie tylko zestaw technik, czy form. To zawsze pewien system wzajemnie z sobą związanych metod treningowych (gongfa) i koncepcji (quanli). Wszystkie metody treningowe, łącznie z wykorzystywanymi w wielu stylach formami, stanowią ilustrację teorii danej szkoły służąc poznaniu i praktycznemu opanowaniu jego koncepcji i rozwinięciu charakterystycznych dla danego stylu umiejętności. To jest pewien wyróżnik szkół tradycyjnego kung-fu (chuantong wushu).
Idea
Organizowane są zawody sportowe w których startują przedstawiciele tradycyjnego kung-fu/wushu. Różnica w stosunku do jingsai wushu polega jednak na tym, że w chuantong wushu rywalizacja sportowa nie jest głównym celem, któremu całkowicie podporządkowany jest proces treningowy, a stanowi tylko pewien element znacznie szerszej całości. Kung-fu (chuantong wushu) nie jest zatem tylko dyscypliną sportową, w której liczą się wyniki na zawodach i odbywa się proces selekcji tych, którzy rokują w tym kierunku największe nadzieje.
Kung-fu jest dla każdego i może być uprawiane przez całe życie. Odpowiedni system można dobrać w zależności od indywidualnych upodobań, predyspozycji i warunków fizycznych. W kung-fu przywiązuje się wagę nie tylko do rozwinięcia umiejętności walki wręcz, czy z bronią, ale także do wszechstronnego rozwoju adepta. Wzorcem wojownika kung-fu jest ktoś, kto nie tylko potrafi walczyć, ale posiada szeroką wiedzę. Dla adeptów spoza Chin nauka kung-fu to często także poznawanie bogatej kultury Kraju Środka. W wielu szkołach naucza się, nie tylko sztuki walki, ale także tradycyjnych metod leczenia (akupresura, akupunktura, ziołolecznictwo) bądź ćwiczeń służących kultywowaniu zdrowia (neigong, qigong).
Niektóre systemy kung-fu słyną z walorów zdrowotnych, np. taijiquan i yiquan, w których te same metody treningowe służą zarówno rozwojowi umiejętności walki jak i zdrowiu ćwiczącego. Wielki nacisk kładzie się także na postawę etyczną adepta – wude (dosłownie: cnoty wojownika). Mówi się: "Ucząc się sztuki walki, przede wszystkim uczysz się być dobrym człowiekiem".
Style wushu
Głównych odmian chińskich sztuk walki można wyróżnić kilkadziesiąt, a ze stylami mniej znanymi i podstylami, co najmniej kilkaset. Poniżej jest tylko niewielka część (nazwy podane zostały w transkrypcji pinyin w wymowie języka ogólnochińskiego; w nawiasach podano nazwy w innych transkrypcjach lub pochodzące z lokalnych dialektów):
Baguazhang (Pakua Chang),
Baihequan (Pak Hok Kuen),
Baimeiquan (Pak Mei Kuen),
Bajiquan (Pa Chi),
Cailifoquan (Choy Lee Fut Kuen),
Chuojiao,
Ditangquan,
Fanziquan,
Hongjiaquan (Hung gar Kuen),
Houquan,
Jingangziranchui,
Liuhebafaquan (Liu ho pa fa ch'uan),
Meihuazhuangquan,
Mizongquan,
Piguaquan,
Sanhuang Paochui,
Taijiquan (T'ai Chi Ch'uan, Tai Chi),
Tanglangquan (styl modliszki),
Tang long hu shi (styl modliszki i tygrysa ),
Tantui, Tongbiquan,
Xiajiaquan (Hop-gar Kuen),
Xingyiquan (Hsing-i ch'uan),
Yanqingquan,
Yiquan (I-ch'uan) znany również jako Dachengquan (Ta Ch'eng Ch'uan),
Yongchunquan (Wing Chun Kuen, Wing Tsun Kuen,
Ving Tsun Kuen),
Zhoujiaquan (Chow-gar Kuen),
Ziranmen (Tzu jan men).
Bagua Zhang (inna pisownie: Baguazhang, Pakua, Paqua). - chiński styl walki należący do rodziny stylów wewnętrznych (Neijia), w skład której wchodzą również Taijiquan (Tai Chi), Xingyiquan (Hsing-I), Liuhebafa i Yiquan (I-Chuan, w japońskiej odmianie nazywany Taikiken). Dostrzegalne są również w nim wpływy Długiej Pięści (Chang Quan). Tradycyjnie uważa się, że styl Bagua nie jest ani tak miękki jak Taiji, ani tak twardy jak Xingyiquan. Nazwa w dosłownym tłumaczeniu oznacza Dłoń Ośmiu Trygramów.
Styl ten jest rozpoznawalny szczególnie dzięki charakterystycznej pracy stóp, opierającej się na krążeniu po wyimaginowanym okręgu wokół przeciwnika, wykonywaniych co pewien czas gwałtownych zmianach kierunku i okrężnych technikach ręcznych. Inną bardzo charakterystyczną cechą tego stylu jest unikanie zaciskania dłoni w pięści - ćwiczący prawie zawsze wykonuje techniki otwartymi dłońmi. BaguaZhang wymaga bardzo silnych nóg oraz dużej giętkości kręgosłupa - w trakcie wykonywania form kręgosłup często jest mocno skręcany wokół osi. Mówi się, że prawidłowo ćwiczący "płynie w powietrzu", a jego kręgosłup "wygina się niczym ciało smoka".
Ze względu na wysoki poziom trudności i obciążenie, styl ten nie jest raczej polecany początkującym, którym proponuje się na początek Xing Yi lub Yi Quan. Strategia stylu polega na unikaniu przeciwnika, schodząc z linii ataku, by niemal równocześnie zaatakować. Istnieje kilka odmian stylu Bagua, z których niektóre jako metodę kontrataku preferują rzuty, inne natomiast uderzenia w punkty witalne. Ze względu na duże walory estetyczne styl Bagua pojawił się w kilku filmach. Najbardziej znane z filmów wyświetlanych w Polsce to: Mistrzyni Wu Dang (produkcji chińskiej) The One z Jetem Li w roli głównej (produkcji USA).
Cailifoquan, w transkrypcji angielskiej z dialektu kantońskiego Choy Li Fut Kung Fu (spotyka się pisownie Choy Lee Fut, Choy Lay Fut, itp.) jest to jeden z najlepiej poznanych systemów walki na świecie, słynący z wielkiej skuteczności w walce. Jest jedną z odmian kung-fu (wu-shu) najszerzej uprawianą poza granicami Chin. Opracowany w pierwszej połowie XIX wieku przez Chan Heunga na południu Chin, ćwiczony jest w kilku odmianach (Kong Chow, King Mui, Fan Sat, Hung Sing, ...) i rozprzestrzenił się na wszystkich kontynentach świata.
TWÓRCA Chan Heung : Twórca stylu - mistrz Chan Heung urodził się w roku 1808 , w wiosce King Mui (okręg Sun Wui) - prowincja Kwangtung. Jego pierwszym nauczycielem kung-fu był wuj Chan Yuen Wu, a naukę rozpoczął w wieku siedmiu lat. Wrodzony talent i ciężki trening pozwoliły mu w wieku kilkunastu lat osiągnąć poziom, który był tak wysoki iż mógł w imieniu wuja otworzyć szkołę kung-fu w mieście Sun Wui, która z upływem czasu zdobyła uznanie i zdobyła wielu uczniów.
HISTORIA: Mistrz Li Yau San : Pewnego dnia do miasta przybył słynny mistrz Li Yau San ( uczeń buddyjskiego mnicha Ji Sin ), z zamiarem otworzenia szkoły kung-fu. W tamtym okresie Li Yau San był uważany za jednego z najlepszych zawodników. Ponieważ Chan Heung lubił walczyć, postanowił więc sprawdzić swoje umiejętności. Zatakował mistrza Li gdy ten opuszczał restaurację - objął go rękoma i próbował obalić na ziemię. Mistrz Li przyjął atak bardzo spokojnie, ugiął kolana w taki sposób, iż Chan Heung nie potrafił go poruszyć. Następnie obrócił się i kopnął napastnika z taką siłą że został on odrzucony na odległość kilku kroków do tyłu. Mistrz Li był bardzo zdziwiony, że jego przeciwnik podniósł się bez większych obrażeń. Zapytał go z jakiej szkoły pochodzi i co było powodem tego podstępnego ataku. Zawstydzony Chan Heung odpowiedział iż atak był jego własnym pomysłem i miał na celu sprawdzenie niedoskonałych jeszcze umiejętności, oraz że nie chciałby mieszać w tę historię swojego nauczyciela. Kiedy znacznie później Chan Heung usłyszał jak mistrz Li wspominał że ktoś tak zdolny jak on marnuje swoje życie z powodu zarozumiałości, zrezygnował z funkcji głównego instruktora w szkole swojego wuja i wstąpił do szkoły mistrza Li, gdzie pozostał przez prawie pięć lat.
Mnich Choy Fook : Pewnego dnia postanawiają odszukać mnicha Choy Fook'a, który słynął w okolicy ze swoich umiejętności leczenia. Mistrz Li uznał że jeżeli ktoś potrafi tak wspaniale leczyć, musi także potrafić walczyć. Zaciekawieni próbują go odszukać, jednak w bramie klasztoru spotykają mnicha który twierdził iż mnich Choy Fook udał się na spacer, a on jest jego uczniem i może ich tylko zaprosić na herbatę. Oczekując spostrzegli ze zdumieniem jak starszy człowiek rąbał drzewo na opał gołą ręką. Chcąc sprowokować go do dalszego pokazu mistrz Li podszedł do kamiennego żarna i kopnął je z taką siłą iż przesunęło się ono na odległość kroku. Starszy człowiek przyglądał się temu ze spokojem, a następnie podszedł do żarna i jednym ciosem odłamał kawałek płyty, zmieniając go w dłoni w piasek. Rzucił piaskiem w oczy mistrza Li stwierdzając że to właśnie on jest mnichem Choy Fookiem, a ten piasek jest odpowiedzią dla takich intruzów jak oni. Mistrz Li ukłonił się i odszedł, a Chan Heung rozumiejąc że nadarza się wspaniała okazja dalszego ćwiczenia kung-fu u mistrza o wyższych umiejętnościach. Upadł przed mnichem na kolana i błagał go o przyjęcie na ucznia. Mnich Choy Fook po długim namyśle stwierdził że może go przyjąć na ucznia, jeżeli ten spełni jego trzy warunki : pozostanie w świątyni przez okres dziesięciu lat przyrzeknie, że nie będzie wykorzystywał swoich umiejętności do zabijania i nie będzie się przechwalał wiedzą. kopnięciem wróci kamienne żarna na swoje miejsce. Chan Heung stosunkowo łatwo spełnił trzeci warunek i tak został uczniem mnicha Choy Fooka. Przez kolejne dziesięć lat doskonali swoje kung-fu, doprowadzając je do perfekcji. Mnich Choy Fook był gotowy odesłać Chan Heunga do domu lecz stwierdził że aby zostać prawdziwym mnichem należy także poznać drogę Buddy, tradycyjną medycynę i sześć magicznych wersetów. Chan Heung zdecydował się pozostać z mnichem Choy Fookiem przez kolejne dwa lata. Kiedy Chan Heung powrócił do rodzinnej wioski otworzył szpital dla biednych i chorych, a dopiero pod wpływem rodziny otworzył szkołę walki nazwaną HUNG SING GWOON. Chan Heung nazwał ten styl CHOY LI FUT w uznaniu dla swoich nauczycieli. Tak więc CHOY - od nazwiska mnicha Choy Fooka, LI - w uznaniu dla mistrza Li Yau Sana, oraz FUT - co w dialekcie kantońskim oznacza Buddę.
Ditangquan (nazwa oznacza "boks na ziemi") - chińska sztuka walki. Jest stylem wushu wymagającym wysokiej sprawności fizycznej. Koncentruje się na walce na ziemi i - zupełnie jak inne style akrobatyczne, np. zuijiuquan (styl pijanego) i houquan (styl małpy) - traktuje upadki jako sposób nabrania rozpędu do zaatakowania przeciwnika. Pomimo, że w nazwie stylu występuje słowo quan ("boks"), ditangquan zawiera także kopnięcia i techniki popchnięć, wywichnięć i podcięć. Techniki tradycyjne wykorzystują siłę i gibkość praktyka w celu zmiany kąta i poziomu ataku.
Między klasycznymi zasadami ditangquan wyróżnia się: udawać cofnięcie, aby ruszyć naprzód, szukać możliwości pozbawienia równowagi przeciwnika oraz udawać atak w głowę, aby podciąć nogi przeciwnika. Ditangquan jest stylem widowiskowym, lecz wymaga bardzo wysokiego stopnia koordynacji i siły mięśni, szczególnie nóg, ze względu na ciągłe zmiany wysokości i pozycji w walce. Sprawia to, że jest trudny do zastosowania. Poza Chinami praktykuje się go rzadko, chociaż inne style, jak wenjiaquan, przyswoiły jego techniki.
Hung Gar Kung Fu (w angielskiej transkrypcji z dialektu kantońskiego, Hung Kuen, Hongjiaquan albo Hung ga) jest stylem wushu opracowanym w XVII wieku. Zalicza się go do systemów nam pai, czyli pochodzących z południa Chin: Hongjiaquan, Mojiaquan, Laujiaquan, Caijiaquan, Lijiaquan. Nazwa jego oznacza "boks rodziny Hong" (jia - rodzina, ród) a opiera się on na technice walki tygrysa i żurawia.
HISTORIA : Od około 200 r., kiedy buddyzm zaczął przenikać na terytorium Chin, powstawało wiele klasztorów tej nowej religii. Z czasem niektóre z nich stały się ośrodkami najsłynniejszych systemów chińskich sztuk walki. Różnice w technice pomiędzy poszczególnymi klasztorami wynikały przede wszystkim z wpływu lokalnych szkół Kunę Fu, warunków geograficznych klimatycznych oraz orientacji i predyspozycji mnichów odpowiedzialnych za przekaz sztuk wojennych. Prym pośród świątyń buddyjskich wiódł niewątpliwie Klasztor Siu Lum w prowincji Horom i jego liczne filie rozrzucone po całym terenie Chin. Został on zbudowany w roku 495 na rozkaz cesarza Hsiao Wen Ti, jako ośrodek tłumaczeń buddyjskich ksiąg z sanskrytu. Przekaz, sztuk wojennych zapoczątkował w nim dopiero przybyły z Indii mnich Ta Mo (Bodhidharma) ok. 502 r. Według licznych źródeł, propagowana przez niego forma buddyzmu chan (zen), nie zyskała początkowo przychylności mnichów i Ta Mo był zmuszony do przebywania w pieczarze, w pobliskich górach Song Shan.
Wprowadził on zestawy ćwiczeń na poły zaczerpnięte z yogi, a na poły istniejące w kulturze chińskiej. Metody te nazywane były: "18 Form Obrony","18 Rąk Lo Han", "Ćwiczenia 5 Uderzeń", "18 Dróg" itd. Wszystkie te techniki, a właściwie skuteczność jaką dzięki nim osiągnięto, rozsławiły metodę Ta Mo (Bodhidharmy) i sam klasztor. Niewiele ustępujący mu sławą w owym czasie był południowy klasztor Siu Lum, zbudowany nad Zatoką Tajwańską, w prowincji Fukien (pin-yin Fuijan). W 1570 r. ogień zniszczył Północny Klasztor, grzebiąc pod ruinami wielu mnichów i niszcząc ogromną bibliotekę sztuk walki. Spowodowało to wzrost znaczenia Siu Lum w Fukien. Za panowania okrutnego imperatora Yang Ching, ćwiczenie sztuk walki zostało zabronione edyktem z 1728 r. Po tej dacie, gdy umocniła się władza mandżurskiej dynastii, sytuacja Północnego Klasztoru Siu Lum, oskarżonego o szkolenie i ukrywanie rebeliantów, stale się pogarszała. Ukoronowaniem nienawiści rządu Ching (Tsing) było zniszczenie świątyni w 1768 r. Ci, którzy przeżyli, udali się na południe Chin, gdzie presja panującej dynastii nie była tak silna. Większość z nich ukryta się w południowym klasztorze Siu Lum (Shaolin), kontynuując swoją działalność. Na ten też okres przypala dynamiczny rozwój systemu Hung Gar. Wiąże się on z nazwiskiem Hung Hai Kun -handlarza herbatą, który postanowił porzucić swoje dotychczasowe zajęcia i wstąpić do południowego Shaolinu jako uczeń. O wstawiennictwo poprosił mnicha Sun Tak. Chi Shin, barwna postać w historii chińskich sztuk walki, piastujący funkcję głowy klasztoru, widząc samozaparcie Hunga, wyraził zgodę. Po upływie sześciu lat Hung stał się najlepszym z uczniów. Hang miał dwóch nauczycieli.
Byli to sam przeor oraz Fong Wen Chun. Chi Stin przekazał Hungowi techniki długiego, a Fong Weng Chun krótkiego zasięgu. Będąc osobą obdarzoną ogromną siła fizyczną, Hung preferował techniki tygrysa Shaolinu. Wkrótce siła i umiejętności walki rozsławiły Hunga i stworzyły mit o niezwyciężoności Hung Gar. Za czasów Hunga system ten nie był tak skomplikowany, jak obecnie. Postawy miały szerokość 35 cm i były wyższe niż teraz. Do wykonania pełnej sekwencji (Kuen) wymagana była niewielka przestrzeń. System ten był jednak bardzo skuteczny w walkach prowadzonych w zaułkach chińskich miast dynastii Ching. Charakter południowych miast portowych narzucał określony sposób walki, wykluczający użycie obszernych technik, zarówno ręcznych jak i nożnych. Bardzo silne i skuteczne techniki ręczne narzucały dążenie do zwarcia, a niemożliwość wycofania wykształciła agresywność i zdecydowanie. Kiedy południowa świątynia Siu Lum została zrównana z ziemią przez wojska dynastii mandżurskiej, zaledwie kilka osób zdoła ujść z życiem, w tym Chi Shin i Fong Wen Chun. Wśród ocalałych był Hung Hai Kun. Świątynie zaatakowano przez zaskoczenie i chociaż świetnie wyszkoleni mnisi walczyli z wielką brawurą, zostali rozgromieni.
Mnisi i świeccy uczniowie ocalali z pogromu, uciekli przed prześladowcami do prowincji Kwantung (pin-yin Guangdong). Tam też Hung Hai Kun stworzył związek dążący do obalenia dynastii Ching, oraz pomszczenia pomordowanych braci. Działalność ta odbywała się pod pozorem podróżujących barkami trup opery chińskiej. Hung dawał schronienie wielu rebeliantom, szkoląc ich jednocześnie w technice Siu Lum. Epizod "Czerwonych łodzi", jak określano barki Hunga, pływające po Rzece Perłowej (pin-yin Xi Jiang), jest bardzo znany w osiemnastowiecznej historii Chin i przedstawiany jak symbol walki ludu południa z dynastią mandżurską. W tym też okresie następuje stopniowa modyfikacja systemu Siu Lum Hunga. Ze względu na niestabilność łodzi, śliski pokład oraz ograniczoną powierzchnię Hung był zmuszony zaadoptować techniki Siu Lum do nowych warunków. Pozycje zostały mocniej osadzone i obniżone. Wiele ryzykownych technik zostało zaniechanych. Podczas jednej z podróży Hung poznał Fong Wing Chun (przyszłą żonę), będącą siostrzenicą jednego z mnichów, któremu udało się uniknąć pogromu Siu Lum - Fong Shi Yu. On to przekazał jej system Białego Żurawia. Hung połączył więc swoje mistrzostwo Tygrysich Pazurów ze stylem Białego Żurawia, ćwiczonym przez żonę. Hung nie poprzestał jednak na tej kompilacji i rozszerzył system, dodając wybrane elementy technik smoka, węża i lamparta. Po raz pierwszy w historii Siu Lum, jeden system zawierał w sobie techniki wszystkich pięciu zwierząt Ng Ying (pin-yin Wu Xing).
Dotychczas bowiem każdy mnich ćwiczył się w jednym stylu i rzadko dochodziło do łączenia poszczególnych technik. Takie połączenie pozwalało zmieniać w walce techniki w stosunku do umiejętności przeciwnika i odnosić zwycięstwa w konfrontacji z wieloma najprzeróżniejszymi systemami. Tak uformowany system, Hung nazwał Hung Kuen (Pięść Hang) lub Fu Hok Kuen (Pięść Tygrysa i Żurawia). Z czasem, dzięki tradycji taktowania ogółu ćwiczących jako braci, na czoło wybiła się nazwa Hung Gar Kuen - Pięść Rodziny Hung (pin-yin Hongjiaquan). Do rozstawienia Hung Gar przyczyniła się, obok skuteczności systemu, również osobowość Hunga. Byt on człowiekiem głęboko uduchowionym, z ogromnym poświęceniem realizującym idee wyzwolenia Chin spod panowania Mandżurów. Dzięki niemu Hung Gar zasłynął jako szkoła prawości i moralności. Z biegiem czasu stały się one wręcz przysłowiowe. Pięćdziesiąt lat później (1847 r.), w Kwantung urodził się jeden z największych mistrzów Hung Gar Kuen - Wong Fei Hung. Ojciec jego byt jednym z elitarnej dziesiątki najlepszych wojowników południa Chin "Dziesięciu Tygrysów Kwantung". Wong oczarowany był "Tańcem Lwa", nierozerwalnie związanym ze sztukami walki Południa Chin. Dokładność jego wykonania była przedmiotem rywalizacji wszystkich szkół Kung Fu i ustalała hierarchię dominacji jednych szkól nad drugimi. Raz do roku, podczas największego święta chińskiego - Nowego Roku, wszystkie liczące się szkoły wykonywały Taniec Lwa, pretendując do miana najlepszej.
Perfekcyjne wyczucie rytmu, mocna praca nóg, siła rąk trzymających głowę Lwa i zgranie obu partnerów były najistotniejszymi elementami oceny. Nic więc dziwnego, że taniec był doskonałym sprawdzianem ćwiczonych technik. Wong Fei Hung był jednym z największych bohaterów Chin. Krążyły o nim legendy, a pamięć o nim pozostanie nieśmiertelna, dzięki wielkiemu mistrzostwu i prawości. Wong był również cenionym zielarzem i nauczycielem. W uznaniu za opanowanie Tańca Lwa dostał przydomek Król Lwów. Niebawem też zastąpił swego ojca, Wong Kai Yinga, jako jeden z "Dziesięciu Tygrysów Kwantung" (Popularność Wong Fei Hunga zwiększyła się dzięki klasycznej dziś serii filmów Kung Fu, w której jego postać odtwarzał Kwan Tak Hing - spadkobierca systemu Białego Żurawia). Najbardziej jednak Hung Gar rozsławiło jego dwóch znakomitych uczniów: Tang Fung i Lam Sai Wing. Tang Fung dożył sędziwego wieku 80 lat, do końca , zachowując wspaniałą sprawność fizyczną. Z racji swego tradycjonalizmu przezywany był Lo Wan Ku, co można przetłumaczyć jako "Staroświecki Umysł". Hung Gar w pierwotnej formie był dla niego świętością i nie wprowadził w nim żadnych zmian. W czasach Kuomintangu, Tang Fung i jego brat, prowadzili w Kantonie szkołę zwaną Yee Yung Tong (Rycerska Dzielna Sala). Chociaż szkoła świetnie prosperowała. Tang zmuszony był ją opuścić po wybuchu wojny chińsko-japońskicj. W czasach japońskiej okupacji szkoły Kung Fu zamknięto w obawie, że będą tam prowadzone szkolenia rebeliantów. W zaistniałej sytuacji Tang podjął decyzję o przeniesieniu się do Hongkongu, gdzie wcześniej osiedlił się Lam Sai Wing.
U niego też Tang Fung przez pewien czas ćwiczył, pomimo że jego edukacja u Mistrza Wonga była kompletna. Spowodowało to późniejsze zamieszanie pośród spadkobierców Lama.Tang Fung często nazywany byt przez nich "Starszym Bratem" (Si Hing), chociaż z racji bycia bezpośrednim uczniem Wonga, powinien nosić tytuł "Wuj" (Si ok). Tang Fung i Lam Sai Wing spędzili razem kilka lat rozsławiając Hung Gar Kuen niezwykłymi wyczynami. Do takich należała słynna "Walka w Luk Sin Theater". Jeden z rywalizujących z nimi mistrzów zamknął Lama i Tanga z kilkoma uczniami w słynnym teatrze. Wejścia zostały zablokowane i rywal wraz z kilkudziesięcioma napastnikami przypuścił atak. Lam chcąc oszczędzić zdrowie swoich uczniów osłonił ich i utorował drogę do wyjścia. Następnie, aby umożliwić ucieczkę stanął w drzwiach i przez długi czas odpierał ataki napastników, aż ich siły i chęć walki opadły. Umiejętność jednoczesnego prowadzenia walki z kilkoma przeciwnikami zawdzięczał Lam ćwiczeniom na dziewięciu drewnianych manekinach, używanych do treningu skrętów ciała. Podczas tych lat spędzonych w Hongkongu Tang Fung zdobył dużą sławę. Jego nauki podkreślały trening podstaw i ćwiczenie form. Znany również z technik posługiwania się "Śmigłem z kości wołowej" lub "Żelaznym Śmigłe. Technik tych nigdy nie nauczał, ponieważ nie należały do Hung Gar. Córka Tanga - Sou Kin została okrzyknięta w 1920 r. "Królową Tańca Lwa", a sam Mistrz w roku 1950 zademonstrował Taniec Lwa królowej Elżbiecie.
Był to znaczący epizod, zważywszy, że był już w podeszłym wieku, a jego popis wielu młodych przyprawił o zawrót głowy. Drugą wielką osobowością tamtego okresu był Lam Sai Wing. Mimo nieefektywnej powierzchowności (masywnej budowy i łysiny) znany był z błyskotliwej inteligencji. Położył pomost między starą a nową generacją ćwiczących Hung Gar, publikując po raz pierwszy opis tego systemu. Trzy tomy autorstwa Lama dotyczyły trzech najistotniejszych Form Pięści rodziny Hung. Były to: Kung Chi Fok Fu Kuen (Forma Ujarzmiania Tygrysa) Fu Hok Seung Ying Kuen (FormaTygrysa i Żurawia) Tit Shin Kuen (Forma Stalowej Liny) Lam Sai Wing wprowadził wiele zmian do odziedziczonego po Wong Fei Hungu systemu. Obok zwiększenia liczby form, największą innowacją było północne podejście do ich wykonywania. Na przykład forma "Tygrysa i Żurawia" Tang Funga jest twardsza, z ciałem opadającym dla zebrania siły i z bardziej zakorzenionymi postawami. Wersja Lani Sai Winga jest bardziej uniesiona i swobodna, co jest charakterystyczne dla północnego Shaolin. Za czasów Wong Fei Hunga, Hung Gar Kuen składał się z czterech form:
Kung Chi Fok Fu Kuen
Fu Hok Seung Ying Kuen
Tit Shin Kuen
Ng Ying Kuen (Forma 5 Zwierząt)
Sap Ying Kuen (Forma Dziesięciu Zwierząt) została przypuszczalnie rozwinięta później, jako pewnego rodzaju podsumowanie pozostałych. W okresie Lama wprowadzono wiele nowych form i interpretacji już istniejących. Należały do nich:
Mui Fa Kuen (Forma Kwiatu Śliwy)
Wu Tik Jeung Kuen (Forma Dłoni Motyla)
Lau Gar Kuen (Forma Rodziny Lau)
Sap Pa Sau Kuen (Osiemnaście Sposobów Uderzenia)
Fu Pao Kuen (Forma Tygrysa i Lamparta)
Wong Fei Hung wyszkolił również innych, godnych odnotowania uczniów. Jeden z nich, Liang Fong, posiadał rzekomo taką moc, że kiedy stawał w pozycji jeźdźca ziemia pod jego stopami pękała. Ich sława gasła jednak w blasku, jaki otaczał osobowości Lam Sai Winga i Tang Funga. Osobą, która rozpropagowała Hung Kuen na terenie Polski jest Prezes Polskiego Stowarzyszenia Hung Gar Kung Fu Jacek Świątkowski. W 2004 roku zdobył on na Mistrzostwach Swiata Hung Gar Kung Fu złote medale w Formach Krótkich i Formach Zaawansowanych potwierdzając, że nie tylko w Chinach można dojść do Mistrzostwa w Kung Fu.
CHARAKTERYSTYKA STYLU : Hung Gar opiera swój trening o pozycje niskie i mocne, stanowcze, mocne ruchy, prostoliniowe ciosy. Podkreśla rozwój wyczucia czasu (timingu) i wytrwałości, koncentruje się na rozwoju mocnych ciosów rękoma i nogami, wykonywanych z pozycji jeźdźca sei ping mah, i ciosach trzech gwiazd da sam sing. Praktycy stylu kształtują swoje umiejętności przez ćwiczenie form kuen, które uważa się za filary Hung Gar.
Liuhebafaquan (8 praw wszechświata) jest chińską, wewnętrzną sztuką walki (neijia). Data stworzenia boksu "sześciu jedności i ośmiu metod" pozostaje niepewna: umieszcza się ją około X wieku naszej ery. Opracowanie tego stylu walki przypisuje się taoistycznemu pustelnikowi o nazwisku Chen Po Tuan. Dawniej nazywano styl "boksem wody", gdyż technika uzyskuje płynność, przypływ i odpływ wody poprzez ruch bioder kierujących przemieszczeniami, unikami, odbiciami ciosów i samymi ciosami. Styl ma wymiar bojowy, leczniczy i duchowy (mówi się o nim "styl wewnętrzny"). Jest on mało praktykowany w naszych czasach, gdyż od 25 lat nie przeniknął jeszcze na zewnątrz świątyń.
Taijiquan (wym. tchaj-dźi-ćchuen, dosł. pięść taiji) - to zaliczana do grupy tzw. systemów wewnętrznych (neijia) chińska sztuka walki, która coraz częściej traktowana jest jako związana z chińską filozofią gimnastyka medytacyjna (patrz niżej->Taijigong).
TAIJIQUAN : Opiera się na koncepcji taiji (dosłownie: wielka ostateczność), opisującej świat, w którym z pierwotnej jedności (wuji) wyłoniły się komplementarne pierwiastki yin i yang; słowo quan - "pięść" to często używane określenie stylów walki w Chinach. Taijiquan można tłumaczyć także jako "pięść wielkiej ostateczności", bo to forma samoobrony stosowana jedynie w sytuacji, gdy niemożliwa jest ucieczka czy negocjacje (spora część technik ma na celu fizyczne unicestwienie przeciwnika). Trening obejmuje głównie tzw. ćwiczenia podstawowe (jibengong), formy, czyli złożone układy ruchowe (tzw. formy, taolu), w tym z bronią (np. z mieczem, czyli taijijian), ćwiczenia z partnerem nazywane przepychaniem rąk, lub pchającymi rękoma (tui shou) oraz naukę walki i samoobrony.
Trening jest znacząco różny od treningu większości sztuk walki, w tym tak zwanych zewnętrznych (waijia) odmian Kung-fu/Wushu. Nie koncentruje się na typowo rozumianym treningu fizycznym, lecz raczej na pracy nad szczególną koordynacją ciała, a przede wszystkim koordynacją pomiędzy umysłem a ciałem, w oparciu o klasyczne koncepcje chińskiej nauki, takie jak qi - energia witalna i nei jin - siła wewnętrzna. Zgodnie z założeniami yi (umysł) prowadzi qi (energię witalną), a qi z kolei prowadzi ciało. Energię witalną qi uważa się za główne źródło tak zwanej siły wewnętrznej (nei jin), jaką posługuje się adept taijiquan. W niektórych szkołach stosuje się obecnie interpretację klasycznych pojęć bardziej zgodną ze stanem współczesnej nauki. W kategoriach myślenia cywilizacji zachodniej trening Taijiquan to: trening wizualizacji - walka z wyimaginowanym przeciwnikiem (z założenia techniki T. mają oddziaływać na układ nerwowy, zakłócać działanie krwiobiegu lub organów wewnętrznych, więc nie można T. trenować z realnym partnerem), trening koordynacji układu szkieletowego z mięśniowym - zwiększanie szybkości i siły ciosu przy wykorzystaniu składowych sił różnych partii ciała (np:duża część siły i szybkości ciosu ręką generowana jest z siły nóg) przy wykorzystaniu powolnych ruchów pozwalających na obserwację działania układu mięśniowo szkieletowego i stopniowe udoskonalanie (do zastosowań bojowych) działania tego układu.
Techniki bojowe ćwiczy się również w szybkim tempie. trening reakcji na sytuację zagrożenia (gdy włącza się w organizmie reakcja walka-ucieczka) - kodowanie bojowych schematów działania (mających zadziałać automatycznie w sytuacji pewnego ataku ze strony przeciwnika.) przy pomocy wizualizacji, wolnych, dokładnych sekwencji ruchowych wraz z miarowym, skoordynowanym z nimi oddechem. Taijiquan dzieli się na różne style, z których najbardziej znane i popularne to: Chen, Yang, Wu, Hao i Sun. Trening taijiquan kojarzy się zwykle z powolnym, płynnym wykonywaniem zestawów ruchów, tak zwanych form. Jednak wiele form taijiquan łączy zarówno ruchy powolne jak i dynamiczne. W XX wieku zaczęto w coraz większym stopniu wykorzystywać taijiquan jako formę ćwiczeń medytacyjnych dla zdrowia, relaksu i dobrego samopoczucia. W rezultacie obecnie często ćwiczy się taijiquan pomijając aspekt bojowy. Niektórzy z ćwiczących wręcz nie wiedzą, że jest to sztuka walki. Wciąż jednak istnieją także szkoły tradycyjnego taijiquan.
TAIJIGONG : W ciągu ostatnich kilkudziesięciu lat rozwinęły się dwa nurty, które oddaliły się od taiji quan rozumianego jako sztuka walki: Nurt "zdrowotny", nauczany głównie w Chińskiej Republice Ludowej. Taiji traktuje się jedynie jako ćwiczenie gimnastyczne, mające sprzyjać zachowaniu zdrowia i rozwojowi psychofizycznemu. Nurt "duchowy", rozpowszechniony w latach sześćdziesiątych XX wieku na Zachodzie. Taiji zostało wmieszane w różne koncepcje, pochodzące głównie z ideologii hippisowskiej oraz z ruchu New Age. Traktuje się taiji jako ścieżkę rozwoju duchowego. Jednakże według ekspertów jest to związany z modą kierunek, który najbardziej powierzchownie pojmuje taiji i rozpowszechnia znacznie zubożony obraz filozofii Dalekiego Wschodu. Dla odróżnienia od tradycyjnego taijiquan w odniesieniu do powyższych zjawisk używa się często nazwy taijigong. Do taijigong zalicza się czasem również ćwiczenia, które noszą pewne podobieństwo do taiji quan, ale z niego nie pochodzą.
Wbrew panującemu na zachodzie przekonaniu o silnych jednoznacznych związkach taijiquan z taoizmem, widoczne w tej sztuce są wpływy różnych chińskich systemów religijno-filozoficznych. Słowo taiji obecne w nazwie stylu jest pojęciem pochodzącym z księgi Yijing, a później przejętym przez neokonfucjanistów. Liczba ruchów (108) w tzw. długiej formie (obecnej w większości stylów taijiquan), a także nazwy ruchów z niektórych form (np. w stylu chen: "Wojownik Buddy uderza w moździerz") świadczą o inspiracjach buddyjskich.
Xingyiquan (wym.: śing-i-ćchuen; pinyin: xíngyìquán, chin. „Boks umysłu”, lub „ Boks silnej woli”) - jeden z trzech najbardziej znanych stylów wewnętrznych kung fu. Uważany za najłatwiejszy do nauczenia. Trening zaczyna się od ćwiczenia prostych pięciu form będących sednem stylu.
Formy symbolizują odpowiednio: metal, wodę, drzewo, ogień i ziemię. Następnie ćwiczy się pięć połączonych form i 12 form zwierzęcych. Uważa się, że prawidłowe wykonywanie form działa zdrowotnie na pięć podstawowych organów: płuca, nerki, wątrobę, serce i żołądek. Legendarnym twórcą stylu jest żyjący w XII w chiński generał Yue Fei. Pierwszym odnotowanym mistrzem Xingyiquan był Ji Longfeng w XVII wieku, który miał dwóch wybitnych uczniów : Cao Jiwu (twórca szkoły z Shanxi) oraz Ma Xueli (twórca szkoły z Henan). Obie szkoły wydały wielu wybitnych i słynnych mistrzów. Szkoła z Shanxi kładła nacisk na wszystkie 12 form zwierząt, natomiast szkoła z Henan koncentrowała się na dwóch ostatnich: orła i niedźwiedzia. Wielu z mistrzów Xingyiquan pracowało jako eskorta karawan kupieckich w Henan i Shanxi potwierdzając wartości tego stylu w starciach z bandytami napadającymi na konwoje. Znanym mistrzem ze szkoły Shanxi był Li Nengran, który otworzył szkołę w Hebei.
Uczniem Li Nengrana był mistrz Guo Yunshen, który stoczył nierozstrzygnięty pojedynek z mistrzem Dong Haichuan ze stylu Baguazhang. Jego uczniowie podzielili styl na trzy gałęzie: konserwatywną, ćwiczącą wszystko tradycyjnie (Li Cunyi) syntetyczną łaczącą Bagua, Xingyi i Tai Chi (Sun Lutang), oraz naturalną, w której nie kładziono nacisku na naukę form tylko wolę „Yi” (Wang Xiang) zwaną później Yiquan, albo Dachengquan. Uważa się że metodę Xingyi w obronie można porównać do stalowej kuli, Bagua (Baguazhang) do kuli z drucianej siatki, a Tai-chi (Taijiquan) do kuli gumowej. W praktyce w Xingyi więcej jest ruchów po linii prostej i przykłada się wagę do bezpośredniego uderzenia pięścią.
Yiquan (I-ch'uan) oznacza boks mentalny, znany jest też jako dachengquan (Ta Ch'eng Ch'uan), czyli styl wielkiego osiągnięcia. Jest jedną z dynamicznie rozwijających się i zdobywających sobie coraz większą popularność w Chinach i poza nimi odmian kung-fu/wushu.
Yiquan jest sztuką walki, w której szczególny nacisk kładzie się na zaangażowanie psychiki w procesie treningowym oraz doskonalenie wyczucia ciała, ruchu i siły. Słynie jako skuteczny, nowoczesny styl kung-fu/wushu należący do rodziny Neijia (styli wewnętrznych). Powstał na bazie klasycznego stylu wewnętrznego xingyiquan (hsing-i ch'uan). Wpłynęły na niego jednak także inne systemy wewnętrzne: baguazhang (pakua chang) i taijiquan (t'ai chi ch'uan). Niekiedy mówi się, że yiquan dysponuje eksplozywną siłą jak xingyiquan, dynamicznym, zwinnym poruszaniem się jak baguazhang i miękką neutralizacją akcji przeciwnika jak taijiquan. Yiquan nie powstał jednak przez dodanie elementów tych sztuk walki, ale raczej poprzez wydobycie ich "esencji".
Także inne systemy chińskie miały pewien wpływ na ukształtowanie się yiquan. Nie bez znaczenia były również kontakty twórcy yiquan – mistrza Wang Xiangzhai (1885-1963) z europejskimi bokserami i japońskimi judokami. Yiquan, jak wskazuje sama nazwa systemu, ogromną uwagę poświęca wykorzystaniu pracy mentalnej w treningu. W odróżnieniu od większości klasycznych chińskich systemów nie stosuje się tu natomiast ćwiczenia form. Nacisk położony jest nie na opanowanie dużej liczby technik, ale na rozwinięcie specyficznej percepcji ciała i siły, osiągniecie specyficznej koordynacji oraz "jedności umysłu i ciała", poznanie i zrozumienie zasad i prostych, a także dających się elastycznie dostosować do sytuacji metod. Bazuje się na "naturalnych zdolnościach" (benneng) i rozwija spontaniczność. Trening składa się z dwóch głównych elementów: metody podstawowe i trening walki. Na metody podstawowe składają się: ćwiczenia pozycyjne zhan zhuang, ćwiczenia w powolnym ruchu shi li i moca bu, ćwiczenia dynamiczne fa li i praca z oddechem shi sheng.
Trening walki dzieli się na dwie grupy: tui shou (przepychanie rąk) i san shou (wolna walka). Wykorzystuje się głównie uderzenia pięścią, dłonią, przedramieniem, łokciem, barkiem, głową, biodrem, kolanem i kopnięcia, a także odrzucenia i obalenia przeciwnika. Niektóre z podstawowych zasad walki w yiquan: Zdecydowany ciągły atak przy pomocy różnorodnych akcji, połączony z równoczesną obroną - "atak i obrona są jednym", "wchodzenie" w przeciwnika Zwinna praca stóp, umożliwiająca uniki i sprawną obronę w trakcie ataku - wykorzystanie poruszania po trójkącie i po łuku Wykorzystanie siły przeciwnika - jej neutralizowanie i przekierowanie Niskie kopnięcia, bezpośrednio wynikające z kroków, wykonywane równocześnie z akcjami ręcznymi.
Wing Chun ( Wing Tsun Kuen, Ving Tsun Kuen) jest to jeden z najbardziej popularnych stylów kung-fu na świecie (ponad 60 krajów, ponad 1,3 mln adeptów). Rozwijany obecnie w wielu szkołach na całym świecie.
Style pochodne od Wing Chun: Wing Tsun ( Leung Ting ), Ving Tsun ( Wong Shun Leung ), Tradicional Wing Chun ( William Cheung ) lub Yongchun ( dialekt Mandaryński ). Spotyka się też inne pisownie nazwy stylu. Różnice w nazewnictwie wynikają przeważnie z różnych przekazów. Mistrz Yip Man nauczał w Hongkongu tysiące osób, tylko ok. 5 osób skończyło pod jego okiem cały system. Istnieje wiele szkół które nie mają prawie nic wspólnego ze stylem nauczanym w Hongkongu dlatego czystość przekazu i bezpośredni kontakt z chińskim nauczycielem są wyznacznikiem jakości szkoły.
HISTORIA : Początki stylu i jego pochodzenie nie są dokładnie znane. Tradycja podaje, że w drugiej połowie XVII w. albo na początku wieku XVIII grupa mistrzów z klasztoru Shaolin opracowywała styl, który miał być skuteczny w walce z Mandżurami i łatwy do nauki w krótkim czasie. Jednak zanim zakończono pracę, mandżurscy najeźdźcy spalili klasztor. Uratowało się jedynie pięcioro mnichów, a wśród nich mniszka Ng Mui, która dopracowała podstawy tego stylu (jak wiele innych legend o początkach stylów, także i ta mówi, że dzieło Ng Mui uzyskało swój końcowy kształt w niezwykły sposób: z inspiracji walką żurawia z lisem lub podczas snu). Mniszka przekazała swą wiedzę świeckiej uczennicy Yim Wing Chun, której mąż nadał stylowi nazwę.
Tak więc, choć słowa "wing chun" po chińsku znaczą "piękna wiosna", nazwa stylu pochodzi nie od pory roku, lecz od imienia legendarnej mistrzyni. Do połowy XIX wieku styl Wing Chun rozwijał się wyłącznie w rodach mieszkających w południowochińskiej prowincji Guangdong (Kuantung), w miastach Foshan, Guangzhou (Kanton) i Hongkong. Początkowo styl był walką bez broni, później wzbogacono go o walkę parą noży motylkowych, a ludzie używający do kierowania łodzią długiego kija opracowali technikę walki tym narzędziem. Rozwinięto również metody treningowe, w tym specyficzne ćwiczenia na drewnianym manekinie.
Przekaz: Leung Jan - Chan Wah Shun - Yip Man Pierwszą historyczną postacią z tego stylu był Leung Jan - lekarz i aptekarz z miasta Foshan. Historyczne początki stylu datują się ok. roku 1850. Najlepszymi uczniami Leung Jana byli jego synowie: Leung Bik i Leung Cheun oraz Chan Wah Shun. Po śmierci Leung Jana Chan Wah Shun został spadkobiercą stylu. Zmarł około roku 1905 na skutek wylewu krwi do mózgu. Salą gdzie treningi prowadził Chan Wah Shun była rodowa świątynia klanu Yip. Z klanu tego wywodzi się następny wielki mistrz - Yip Man. Był On ostatnim uczniem Chan Wah Shuna.
Yip Man urodził się w roku 1894 (wg innych źródeł w 1898). Pochodził z jednego z najbogatszych rodów w Foshan. Był szesnastym i ostatnim uczniem Chan Wah Shuna. Po śmierci Chan Wah Shuna został uczniem Leung Bika. Początkowo nie przewidywał nauczania stylu. W 1949 roku wyemigrował do Makau, a następnie do Hongkongu. W roku 1952 na skutek problemów finansowych przyjął kilku uczniów po 40 latach nauki własnej. Został spadkobiercą stylu. W okresie prowadzenia szkoły nauczał jedynie kilkunastu uczniów, wyłącznie Chińczyków. W roku 1968 wycofał się z nauczania. Założył Ving Tsun Athletic Association. Ustalił tym samym zachodnią pisownię stylu. 2 grudnia 1972 zmarł na raka gardła.
Czasy współczesne. Uczniowie Yip Mana Po śmierci Yip Mana spadkobiercami stylu Ving Tsun zostało 4 jego uczniów: Leung Sheung, Lok Yiu, Tsui Sheung Tin, Wong Shun Leung. Uczniowie Yip Mana jako jedni z nielicznych zaczęli uczyć ludzi z innych kontynentów i uczynili styl jedną z najpopularniejszych odmian chińskiej sztuki walki na świecie. Znani uczniowie to: Chiu Wun, William Cheung,Wong Shun Leung, Leung Sheung, WanG Kiu, Lok Yiu , Tsui Shan Tin Moy Yat, Leung Ting. Przez krótki czas uczniem Yip Mana był znany aktor Bruce Lee. Bruce Lee prawdopodobnie uczył się stylu nie bezpośrednio od Yip Mana, lecz od Williama Cheunga, a potem od Wong Shun Leunga.
Leung Ting - jego wizja stylu: Leung Ting był ostatnim prywatnym uczniem Mistrza Yip Mana,poznawał system w ostatniej fazie nauczania mistrza jako prywatny uczeń "closed Door Student", przekaz różni się od odmian naucznych w latach 50. Zmienił także pisownię swojej szkoły na Wing Tsun aby odróżnić przekaz od innch uczniów Yip Mana. Założył International Wing Tsun Association. Propagował styl w Europie, a w latach osiemdziesiątych XX wieku uczynił go najpopularniejszą odmianą Kung-Fu w Europie, również Środkowej. Sijo Leung Ting rozpoczął trening Wing Chun w wieku 13 lat. Pierwszymi instruktorami byli bracia jego matki Cheng Fook i Cheng Pak, ćwiczący w ówczesnej szkole Yip Mana. Następnie Leung Ting wstąpił do szkoły pierwszego ucznia Yip Mana w Hongkongu - Leung Sheunga. W wieku 18 lat został asystentem w klubie Cheng Fooka i Chang Paka - pomaga im w nauczaniu. W latach 60. został ostatnim prywantnym uczniem Mistrza Yip Mana. W 1967 roku za zgodą Mistrza Yip Mana otwiera Leung Ting Gym w Hongkongu - kwaterę główną International Wing Tsun Association.
ODMIANY STYLU : Oprócz Ving Tsun i Wing Tsun Leung Tinga oraz Wing Chun Williama Cheunga, istnieje jeszcze kilka innych odmian tego stylu. Niektóre z nich powołują się na 200-letnią historię i nie krzyżowały się z innymi. Mimo to, istnieje między nimi wiele podobieństw. Różnią sią formami, chociaż podstawowe formy są takie same. Sun Wing Chun (mistrza Sun Wa Pak) zawiera 8 form ręcznych i 2 z bronią, Pao Fa Lien (mistrza Lim Ta Sheng) zawiera 14 form ręcznych i 7 z bronią.
WING CHUN W POLSCE : Styl ten dotarł do Polski około roku 1978, zaś ćwiczy się go oficjalnie od 1980. Początkowo opiekowała się nim Kwatera Główna stylu w Jugosławii. Pierwszą sekcję założono przy studenckim Klubie Karate Politechniki Warszawskiej. Prekursorami stylu byli Janusz Szymankiewicz i Marek Stefaniak posiadający wtedy 12 st.uczniowskie WT. Janusz Szymankiewicz był uczniem Milana Prosenicy (4 st. mistrzowski - uczeń Sijo Leung Tinga i Sifu Slavko Truntica )i przedstawicielem odmiany Wing Tsun w Polsce. Do najbardziej znanych instruktorów w tamtym okresie należeli: Piotr Szawernowski, Leszek Starybrat, Tadeusz Gacki i Artur Rychta.
W latach osiemdziesiątych XX wieku najsilniejszymi ośrodkami były: Warszawa, Poznań, Lublin, Tychy, Brwinów, Kędzierzyn-Koźle. W roku 1985 Szymankiewicz poznaje w Chinach Wong Shun Leunga. Okazuje się, że zmiany poczynione przez Leung Tinga są znaczne. Od tamtej pory Szymankiewicz zaczyna nauczać tradycyjnej metody wg przekazu Wong Shun Leunga. Zostaje jedynym uczniem Wong Shun Leunga w Polsce. Mistrz Wong Shun Leung po kilku latach treningu pod jego okiem nadeje J.Szymankiewiczowi tytuł Sifu. W Polsce rozwijają się więc dwie odmiany stylu Wing Chun: Wong Shun Leunga i Leung Tinga. W połowie lat 90. prywatny uczeń Sijo Leung Tinga Dai Sifu Norbert Maday (8 st. mistrzowski ) reaktywuje Polskie Stowarzyszenie Wing Tsun z ośrodkami szkoleniowymi w Warszawie, Poznaniu, Krakowie, Szczecinie, Koszalinie , Wrocławiu , Olsztynie , Giżycku , Gdańsku., Mławie. Obecnie polscy instruktorzy podlegają pod kwaterę główną Eastern European Wing Tsun Organisation ze szkołami w Polsce, na Węgrzech, Litwie, Łotwie, Estonii, Rumunii i Ukrainie.
Jest to jedyne profesjonalne stowarzyszenie Wing Tsun w Polsce z bezpośrednią, oficjalną linią przekazu posiadające regularny kontakt z ostatnim uczniem Wielkiego Mistrza Yip Mana. Mistrz Leung Ting odwiedza Polskę co roku prowadząc osobiście klasę instruktorską. Oprócz tych dwóch odmian prężnie działa również linia przekazu Williama Cheunga, choć nie akredytowana oficjalnie. Niemniej w tej linii przekazu działa Polskie Stowarzyszenie Tradycyjnego Wing Chun Kung Fu, które zrzesza kilka szkół (Kraków, Bydgoszcz, Luboń, Gorzów Wielkopolski, Piotrków Trybunalski, Zawiercie) z siedzibą główną w Krakowie - głównym nauczycielem na Polskę jest Sifu Andrzej Szuszkiewicz, który posiada dziesiąty, najwyższy stopień mistrzowski w tej lini przekazu. Stowarzyszenie ściśle współpracuje z europejskim Stowarzyszeniem Tradycyjnego Wing Chun Kung Fu z siedzibą w Paryżu, gdzie głównym Sifu jest Didier Beddar. W stosunku do dwóch poprzednich odmian występuje sporo różnic technicznych, zarówno w wykonaniu form jak i w tzw. footwork, czyli pracy nóg w systemie. Wspólny pozostaje duch i pewne koncepcje pryncypialne (np. linia centralna, choć różnie rozumiana w każdym z systemów).
TECHNIKA I TRENING : Chi sao, chi kuk, chi kwun - wyczuwanie intencji przeciwnika - Nazwa chi sao oznacza "złączone ręce" lub "lepkie ręce". Technika ta polega na wczuwaniu się w intencje przeciwnika. Ważną rolę odgrywa umiejętnośc wyczuwania kierunku działania energii przeciwnika i reagowania na nią. Rozwija to szybkość reakcji i walki w bliskim dystansie. Analogiczne techniki istnieją w treningu nóg (chi kuk) i kijów (chi kwun). Dodatkowo praktykowane są również bardziej "współczesne" formy treningu, takie jak praca z workami i tarczami, sparingi - poszczególne formy treningu zależą od konkretnej szkoły i zapatrywań jej sifu na proces nauczania.
BROŃ W STYLU WING CHUN : Używany w Wing Chun kij ma długość ok. 2 metrów (6,5 stopy, tzw. "Dragon Pole"). Technika władania kijem wykonywana jest w niskiej pozycji. Tradycja podaje, że technika ta pochodzi od jednego z Pięci Starszych Shaolinu: Chi Shina. Technika kija obejmuje również tzw. złączone kije, polegające na wczuwaniu się w intencje przeciwnika. Styl ten używa również noży motylkowych bart cham dao. Są to miecze o szerokim, jednosiecznym ostrzu. Ostrza ich przypominają skrzydła motyla. W Wing Chun traktuje się je jako przedłużenie ramion (forma ośmiu tnących dróg noży motylkowych). Styl ten zawiera 3 podstawowe formy: Siu Nim Tao, Chum Kiu i Biu Tze. Poszczególne szkoły mogą jednak uczyć i innych form.
